Objawy

Szkodliwe czynniki

Do poznanych w ostatnich czasach egzogennych czynników szkodliwych, które wywołują zmiany podobne do spotykanych w twardzinie, należy chlorek winylu, wdychany podczas produkcji polichlorku winylu. Wyeliminowanie wpływu tego związku powoduje cofnięcie się objawów skórnych, ale zmiany obliteracyjne tętnic palców są nieodwracalne. U jednej trzeciej pacjentów z postępującą twardziną, choroba zaczyna się od zespołu Raynauda. U pozostałych zajęcie naczyń jest poprzedzone zmianami w postaci suchej, szorstkiej i pogrubiałej skóry, obrzmienia i uczucia sztywności palców rąk i stóp. Tętno obwodowe jest niewyczuwalne tylko w bardzo zaawansowanych przypadkach. Brak tętnienia jednej lub wielu tętnic, szczególnie jeśli wzdłuż dużych naczyń tętniczych wysłuchuje się szmer zwężenia, wskazuje na miażdżycą zarostową tętnic. W takich wypadkach objawy ostrego lub podostrego niedokrwienia obwodowego mogą być związane z procesem zwężającym naczynia w ich odcinku proksymalnym, w wyniku zaburzeń hemodynamicznych lub mikrozatorów. Miejscem wyjścia zatorów mogą być również miażdżycowego pochodzenia tętniaki aorty brzusznej, tętnic udowych i/lub podkolanowych, na które wskazuje ich szerokie, wyczuwalne przy obmacywaniu tętnienie. Badaniem serca można wykryć zmiany usposabiające do zatorowości, np. zwężenie zastawki dwudzielnej z migotaniem przedsionków.