Choroby

Stan wstrząsu

Choć u większości pacjentów w stanie wstrząsu obserwuje się pogłębiające się obniżenie ciśnienia tętniczego, wielkość ciśnienia jako kryterium wstrząsu częściowo straciła swoje znaczenie. Zespół wstrząsu zależy nie tyle od ciśnienia krwi i ciśnienia przepływu, ile od samego przepływu tkankowego! Na przykład u pacjenta z nadciśnieniem stwierdza się w stanie wstrząsu wartości ciśnienia mieszczące się w granicach normy. Istotniejsze zatem od wartości absolutnych ciśnienia są jego zmiany. Należy przy tym uwzględnić, że przy pomiarach bezkrwawnych, zarówno przy stosowaniu metody osłuchowej, jak i palpacyjnej, przy zwiększonym oporze obwodowym uzyskiwane wartości ciśnienia są niższe od rzeczywistych. Podobnie ograniczone znaczenie — jako wskaźnik zespołu wstrząsu — ma wzrastająca we wstrząsie częstotliwość tętna. Oba razem rozpatrywane objawy mogą być uznane za niezawodny wyraz wstrząsu, jeśli zachowują się przeciwstawnie, tj. gdy ciśnienie krwi obniża się, a częstotliwość tętna zwiększa się. Takie zachowanie się obu wartości pozwoliło na sformułowanie pojęcia: „wskaźnik wstrząsu” (częstotliwość tętna/ciśnienie skurczowe krwi). W prawidłowych warunkach wskaźnik ten wynosi około 0,5, w zagrażającym wstrząsie 1,0, a w rozwiniętym wstrząsie wzrasta ponad 1,5.